Hội chứng chèn ép khoang ở cẳng tay

Khi nhắc đến hội chứng chèn ép khoang chúng ta thường nhắc đến vùng cẳng chân là chủ yếu vì đây là vị trí hay gặp tình trạng này nhất. Tuy nhiên, hội chứng chèn ép khoang ở cẳng tay cũng khá thường gặp ở chi trên. Nếu không phát hiện và xử trí kịp thời thì hậu quả gây ra cũng vô cùng nặng nề.

Cẳng tay có bốn khoang: khoang trước nông và khoang trước sâu, khoang sau và khoang sau ngoài. Khoang trước sâu dễ bị thiếu máu cục bộ và chèn ép nhất khi bị chấn thương. Nó nằm giữa màng gian cốt và khoang trước nông nên hầu như không thể mở rộng được. Nó chứa cơ gấp ngón cái dài và cơ gấp các ngón sâu.

Khoang trước nông, được ngăn cách bởi lớp cân nông và khoang trước sâu, bao gồm cơ sấp tròn, cơ gan tay dài, cơ gấp các ngón nông, cơ gấp cổ tay quay và cơ gấp cổ tay trụ.

Trong khoang trước có dây thần kinh giữa, dây thần kinh gian cốt trước và dây thần kinh trụ. Dây thần kinh giữa chạy ở cẳng tay giữa cơ gấp các ngón nông và cơ gấp các ngón sâu, và là loại tổn thương thường gặp nhất trong hội chứng khoang cẳng tay. Nó cũng có thể bị chèn ép dưới dây chằng ngang cổ tay.

Khoang sau nằm trên màng gian cốt và chứa cơ duỗi ngón cái và cơ duỗi các ngón tay dài.

Khoang sau bên bao gồm cơ cánh tay quay, cơ duỗi cổ tay quay dài và cơ duỗi cổ tay quay ngắn.Gãy xương cẳng tay, cả gãy hở và gãy kín, là nguyên nhân phổ biến

nhất của hội chứng khoang cẳng tay. Ngoài ra còn có những nguyên nhân không do chấn thương của cẳng tay gây hội chứng khoang, bao gồm tổn thương tái tưới máu, nong mạch hoặc chụp động mạch, thoát mạch qua đường truyền tĩnh mạch, tiêm thuốc, rối loạn đông máu hoặc rối loạn chảy máu.

Ở những bệnh nhân tỉnh táo, đau không theo tỷ lệ và đau khi bị căng cơ thụ động, ngón tay ở cẳng tay sưng tấy được coi là dấu hiệu rất nhạy cảm của khoang hội chứng. Trong giai đoạn đầu, điều cơ bản là phải tháo băng hoặc nẹp vì điều đó có thể gây ra lực nén ép bên ngoài lên cẳng tay. Ổ gãy nên được nắn chỉnh lại. Nếu nghi ngờ hội chứng khoang vẫn tồn tại, nên thực hiện cắt cân mạc khẩn trương. Ngay cả khi ngăn này chỉ có thể bao gồm một hoặc hai ngăn, nhiều ngăn thì các tác giả đề nghị giải nén tất cả bốn ngăn: điều này được thực hiện bằng hai đường rạch, một ở mặt trước và một ở mặt sau của cẳng tay. Đường rạch mặt trước bắt đầu ở phía gần và phía trong hố trước khuỷu tay và kéo dài ra xa theo đường cong cho đến đường giữa, ngang mức ống cổ tay (ở đó nên được giải phóng). Khoang sau và khoang sau ngoài nên được giải nén với một vết rạch duy nhất bắt đầu từ ngang mỏm trên lồi cầu ngoài và kéo dài tới khớp trụ quay dưới ngang mức với củ Lister.

Việc chậm giải áp cẳng tay là dấu hiệu báo trước những biến chứng lâu dài. Nếu như bệnh nhân được phẫu thuật cắt cân sau 6 giờ xuất hiện hội chứng, họ sẽ có nhiều khả năng đáng kể phát triển các biến chứng sau đó. Tỷ lệ biến chứng tổng thể, như được mô tả trong một đánh giá hệ thống gần đây, là khoảng 40%, bao gồm các khiếm khuyết về thần kinh, co rút, sự kết hợp gãy xương chậm, hoại tử cơ, hội chứng đau khu vực phức tạp và mảnh ghép da làm hạn chế chuyển động của gân.

BS Trần Quyết – trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao Vinmec. Sđt 0964502886